Mustafa Kara
Rögar kapağı deyip geçmeyin, taa antik Yunan kentlerinden bugüne kent kültürünün ayrılmaz bir parçası. Japonya çiçekli, süslü, rengarenk kapakları çok sever, kimi ülkeler ise demir soğukluğunda sadeliği… Gezginlerin sırf rögar kapağı görmeye gittiği kentler var. Herkes fark etmese de, Dortmund kentinin de rögar kapaklarına özel önem verdiği söylenebilir.
Aslında rögar kapaklarının özellikleri basit; öncelikle gerektiğinde bir insanın müdahale amaçlı girebileceği kadar büyük olmalı. Genellikle içeri düşmesin diye yuvarlak yapıldığı da sır değil. Demir döküm ve desenli rögar kapakları artık çoğu ülke için klasik sayılabilir. Ağırlığı ile öne çıkan bu kapak çeşidi, kimi yerlerde yerini kompozit kapaklara bıraksa da, hakimiyet hâlâ demirden dökülen kapaklarda. Hem ağırlığı ile işlevini daha kolay yerine getiriyor, hem de sökülüp götürülmesi zorlaşıyor.
HER MEYDANDA AYRI BİR TARİH
Dortmund kentinin rögar kapaklarına dikkatli bakmazsanız, “Ne var canım, her yerde aynı” diyebilirsiniz. Oysa, kentin önemli köşeleri ve meydanlarında oraya has rögar kapakları boy gösteriyor. Eski ve yeni belediye binalarının yer aldığı Freiden Platz’daki rögar kapaklarını kentin kartallı arması süslüyor. Alter Markt’ta ise rögar kapağında tarihi Rathaus binası var. 1944 yılında muhtemelen büyük bir bombardıman ile yerle bir olan tarihi belediye binasının yerinde şimdi yeller esiyor. Tarihi Rathaus, şimdi rögar kapaklarında yaşıyor ve bize kentin geçmişini anımsatıyor. Tarihi St. Reinoldi Kilisesi’nin önündeki alanda ise elbette St. Reinoldi’nin görüntüsü var. Kilise o yıl büyük hasar görmüş olacak ki rögar kapağında kilisenin 1943 yılına kadarki görüntüsü olduğu belirtiliyor.
TARİHİ KAPI KAPAKTA YAŞIYOR
En güzel tasarımlardan biri, Dortmund’un etrafı surlarla, surların etrafı da hendeklerle çevrili iken iki önemli kapıdan biri olan “Kuckelketor”da yer alıyor. Kapının incelikli bir tasarımının yer aldığı rögar kapağı, kapının bulunduğu yer alırken, Kuckelketor’un küçük bir maketine komşuluk ediyor. Hansa Platz’taki rögar kapaklarında ise tarihi bir gemi figürü yer alıyor. O bölge bir liman olamayacağına göre, neden gemi olduğu sorusunu da tarihçiler yanıtlasın!
Ayrıca bir de, bazı şirketlerin, kişilerin yaptırdığını düşündüren rögar kapakları ile pusula ya da farklı figürlerin bulunduğu rögar kapakları da az değil. Hemen tüm rögar kapakları, özel tasarım olduklarını hissettiren kaliteli malzemeleri, ince işçilikleri ve tunca çalan sarı renkleri ile hemen dikkat çekiyor. Bir sanatçı titizliği ile dökülmüş bu eserleri kimin tasarladığının yazılmamış olması büyük eksiklik.
Kimbilir, bu rögar kapakları belki de sadece başı önde dalgın dalgın yürüyenlerin dikkatini çekiyordur! Her tarihi meydana özel tasarlanmış rögar kapakları elbette bu saydıklarımız kadar az da değildir. Kalanını da dolaşırken siz bulabilecek misiniz bakalım. Unutmayın, önce yere rögar kapağına, sonra etrafa
Antworten